Πώς φτάσαμε από το όραμα της Ένωσης στη Διζωνική Ομοσπονδία, με την Κύπρο για σχεδόν μισό αιώνα τώρα διχοτομημένη...

Το γεγονός ότι ξεκινήσαμε πριν από σχεδόν 60 χρόνια ένα αγώνα για την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα -ένα όραμα για το οποίο κάποιοι θυσίασαν τη ζωή τους- αλλά καταλήξαμε σ' αυτή την κατάσταση που ζούμε σήμερα, δεν είναι μόνο πολιτικά τραγικό. Είναι εκ του αποτελέσματος βλακώδες. Αντανακλά από τη μια την πολιτική ανωριμότητα αυτού λαού, που πείσθηκε κατά καιρούς από εύκολα, απατηλά συνθήματα κι από την άλλη την ανεπάρκεια της πολιτικής του ηγεσίας -από την οποία λείπει η συλλογική πολιτική σοφία- και σε μεγάλο βαθμό την ιδιοτέλεια με την οποία αντιλήφθηκαν το ρόλο τους μερικοί από τους εξέχοντες πολιτικούς παράγοντες αυτού του τόπου. 

Τι είναι η ομοσπονδία και γιατί συνίσταται μόνο για μεγάλες χώρες. 

Πώς φτάσαμε λοιπόν από το όραμα της Ένωσης στην εδώ και σχεδόν 50 χρόνια (από το 1964) διαίρεση, στην ντε φάκτο διχοτόμηση της πατρίδας μας, θα προσπαθήσω να το αναλύσω με πολύ απλή διατύπωση και όσο πιο συνοπτικά μπορώ να το κάνω, αρχίζοντας με τον ορισμό της ομοσπονδίας, για να γίνει αντιληπτό που καταντήσαμε: Να συζητάμε ένα χωριστικό σύστημα διακυβέρνησης, ένα σύστημα που, στη δική μας περίπτωση, προσπαθεί να συγκεράσει στη λειτουργία ενός κράτους τις εκατέρωθεν επιφυλάξεις και την καχυποψία, που καλλιεργήθηκε για χρόνια ανάμεσα στις δύο κοινότητες, την ελληνική και την κυπριακή.

Ομοσπονδιακή λοιπόν είναι μια χώρα όταν αυτή αποτελείται από τουλάχιστον δύο ή περισσότερα (μη ανεξάρτητα) κράτη (μπορεί να λέγονται και πολιτείες ή περιφέρειες), τα οποία διαθέτουν το καθένα τις δικές του ξεχωριστές τρεις εξουσίες: δηλαδή κυβέρνηση, βουλή και δικαιοσύνη (δικαστήρια και αστυνομία), όμως όλα αυτά τα κράτη μαζί υπάγονται στην κεντρική – ομοσπονδιακή – κυβέρνηση, η οποία τα ενώνει  κάτω από μία ομπρέλα μίας χώρας με μια κυριαρχία και μια διεθνή προσωπικότητα. 

Ένας μη γνώστης του Κυπριακού προβλήματος, αν ακούσει ότι συζητούμε για λύση δημιουργίας ομοσπονδιακού κράτους στην Κύπρο, θα μας πάρει για … γραφικούς. Η Κύπρος έχει όσους κατοίκους έχει και το Περιστέρι στην Αθήνα. Επτακόσιες χιλιάδες κάτοικοι, αντιστοιχούν σε μια μεσαίου μεγέθους πόλη, οποιασδήποτε άλλης μεγαλύτερης χώρας του κόσμου. Η Ομοσπονδία δεν δικαιολογείται σαν σύστημα διακυβέρνησης, σε μια τόσο μικρή χώρα.

Τα ομοσπονδιακά συστήματα εφαρμόζονται σε μεγάλες χώρες (ΗΠΑ, Ρωσία, Γερμανία κτλ) λόγω της ανάγκης για ευρείας μορφής αυτοδιοίκηση μεγάλων περιοχών της χώρας.  Στις ΗΠΑ για παράδειγμα, υπάρχουν 50 πολιτείες, που έχουν η καθεμιά τον δικό της κυβερνήτη, βουλή και δικαστήρια, όμως όλες μαζί αποτελούν μία χώρα.

Ποια γεγονότα έφεραν στο τραπέζι τη διζωνική ομοσπονδία.

Η ίδια ανάγκη για ευρείας μορφής αυτοδιοίκηση των δύο κοινοτήτων προέκυψε δυστυχώς και στην Κύπρο για καθαρά πολιτικούς λόγους, εδώ και πολλά χρόνια, μετά από γεγονότα που συνέβησαν και σημάδεψαν το λαό και την ιστορία αυτού του τόπου.  Παραθέτω αυτά τα γεγονότα, όσο γίνεται πιο συνοπτικά και χωρίς περιττούς συναισθηματικούς χρωματισμούς:

Με το που άρχισαν οι προσπάθειες των Ελληνοκυπρίων, που αποτελούσαν το 80% του πληθυσμού, για Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, η τουρκοκυπριακή μειοψηφία του 18%, υποκινούμενη και από την Τουρκία, άρχισε να αντιδρά. Οι Τουρκοκύπριοι δεν ήταν διατεθειμένοι να δεχθούν ότι, με τον τερματισμό της αποικιοκρατίας, θα γινόντουσαν πολίτες της Ελλάδας.

Όταν ξέσπασε ο ένοπλος αγώνας της ΕΟΚΑ, η Τουρκία αντέδρασε έντονα και διακήρυξε ότι ο στόχος της ήταν πλέον η διχοτόμηση της Κύπρου. Ήταν τότε που έγιναν οι βίαιες ταραχές στην Κωνσταντινούπολη, από τις οποίες έχασαν τη ζωή και την περιουσία τους (διωκόμενοι) δεκάδες χιλιάδες Έλληνες της Κωνσταντινούπολης.

Ο αγώνας της ΕΟΚΑ κατέληξε στο συμβιβασμό της ανεξαρτησίας, με τη δημιουργία ενός συνεταιρικού κράτους το 1960, μεταξύ της ελληνικής πλειοψηφίας και της τουρκικής μειοψηφίας, που ονομάστηκε Κυπριακή Δημοκρατία. 

 Η καχυποψία και η έχθρα που είχε δημιουργηθεί ανάμεσα στις δύο κοινότητες, έδωσε το πολιτικό άλλοθι στην Τουρκία και τη Βρετανία να εισάγουν μια σειρά από χωριστικές διατάξεις στο Σύνταγμα της νέας χώρας, οι οποίες καθόριζαν στη δημόσια διοίκηση και στις τρεις εξουσίες του κράτους ποσοστά, αναλογίες στις θέσεις, προνόμια και φυσικά τα χωριστά βέτο του Έλληνα προέδρου αλλά και του Τούρκου αντιπροέδρου του κράτους.

Η Κυπριακή Δημοκρατία λειτούργησε για 3 χρόνια και μετά διασπάστηκε, με την αποχώρηση των Τουρκοκυπρίων. Η διεθνής κοινότητα, με το λεγόμενο "δίκαιο της ανάγκης" αναγνώρισε ως νόμιμη τη λειτουργία της Κυπριακής Δημοκρατίας μόνο από τους Ελληνοκυπρίους  αλλά με την αίρεση ότι θα άρχιζαν επαφές και συνομιλίες για να εξευρεθεί μια λύση στο πρόβλημα που δημιουργήθηκε. 

Η ψυχολογική προετοιμασία για τον διαχωρισμό ή ο δρόμος προς τη διχοτόμηση.

Στο μεταξύ μια σειρά από εχθροπραξίες που συνέβησαν ανάμεσα στις δύο κοινότητες, στη δεκαετία του 60, άρχισαν να δίνουν την εντύπωση ότι πια οι δύο κοινότητες δεν θα μπορούσαν ποτέ ξανά να ζήσουν μαζί, γεγονός που φυσικά ενίσχυε τη θέση της Τουρκίας, που επεδίωκε το διοικητικό διαχωρισμό αρχικά και στη συνέχεια τον γεωγραφικό, σαν ένα αποφασιστικό βήμα προς τη διχοτόμηση.

Δυστυχώς πολύ λίγοι Ελληνοκύπριοι και Ελλαδίτες είχαν επαρκή πολιτική αντίληψη, για να συνειδητοποιήσουν ότι τα γεγονότα που συνέβαιναν ήταν υποβολιμαία για να εξυπηρετήσουν τους διχοτομικούς στόχους της Τουρκίας και, αντί να δείξουμε, σαν πλειοψηφία, την απαιτούμενη ψυχραιμία και αυτοκυριαρχία, πέσαμε στην παγίδα να συμμετέχουμε σε εχθροπραξίες με τους Τουρκοκυπρίους, πείθοντας όλη την ανθρωπότητα ότι εμείς κι εκείνοι δεν κάνουμε μαζί χωριό.

Κανένας δεν μπορούσε να σκεφτεί ότι με τον τρόπο αυτό πείθαμε την ανθρωπότητα ότι η μόνη λύση ήταν να χωριστούμε τελείως μεταξύ μας οι δύο κοινότητες, όχι μόνο διοικητικά αλλά και γεωγραφικά, ώστε να μην είμαστε πια ο ένας μέσα στα πόδια του άλλου.

Αφού προετοιμάστηκε λοιπόν για αρκετά χρόνια το έδαφος, τόσο μέσα στην Κύπρο, όσο και διεθνώς, ότι ήμασταν με τους Τουρκοκυπρίους όπως οι σκύλοι με τους γάτους, ήρθε το πραξικόπημα της ελλαδικής χούντας, για να δώσει στην Τουρκία την αφορμή να εισβάλει στην Κύπρο και να χωρίσει πλέον και γεωγραφικά τις δύο κοινότητες, σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι συνέβη μετά τα γεγονότα του 1963-64 και μάλιστα σε ενιαία και συμπαγή γεωγραφική ζώνη στο βόρειο τμήμα του νησιού.

Από την πολυπεριφερειακή ομοσπονδία στη διζωνική.

Η πρώτη αντίδραση της διεθνούς κοινότητας μετά την εισβολή ήταν η μη αποδοχή τετελεσμένων που δημιουργήθηκαν με τη βία, όπως η κατοχή εδάφους της Κύπρου από την Τουρκία και η μετακίνηση πληθυσμών. Η Τουρκία πρότεινε αρχικά ένα σχέδιο πολυπεριφερειακής δικοινοτικής ομοσπονδίας με καντόνια, δηλαδή μιας χώρας που θα αποτελείτο από δύο ομόσπονδα κράτη (ελληνοκυπριακό και τουρκοκυπριακό) το καθένα από τα οποία θα είχε τις δικές του περιοχές, σε όλη την έκταση του νησιού.

Η πρώτη αντίδραση της δικής μας πλευράς ήταν αρνητική αλλά πριν προλάβουμε καλά καλά να το ξανασκεφτούμε, η Τουρκία απέσυρε την πολυπεριφερειακή και αντιπρότεινε πλέον την διζωνική ομοσπονδία, δηλαδή μια χώρα με δύο ομόσπονδα κράτη, το ελληνοκυπριακό στο νότιο τμήμα και το τουρκοκυπριακό στο βόρειο τμήμα του νησιού. Ήδη ο γεωγραφικός διαχωρισμός είχε επιτευχθεί με την ανταλλαγή των πληθυσμών, που η Τουρκία επέβαλε στη δική μας πλευρά με τη βία των όπλων στη διάρκεια της τουρκικής επέλασης τον Αύγουστο του 1974. 

Αντί να αντιδράσουμε έγκαιρα, εξαγγείλαμε «μακροχρόνιο αγώνα».

Με τη διεθνή κοινότητα έτοιμη από χρόνια να αποδεχθεί τον γεωγραφικό διαχωρισμό στην Κύπρο, εφόσον δεν αντιδρούσαν βεβαίως οι δύο κοινότητες γι' αυτό, η ελληνοκυπριακή πλευρά δέχθηκε την διζωνική ομοσπονδία, αλλά με τον τρόπο που ήξερε ο τότε πρόεδρος της Κύπρου, αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ΄,  να δέχεται τις συμφωνίες: την δέχθηκε μεν αλλά όχι με την ψυχή του… την δέχτηκε και δεν την δέχτηκε… ήθελε να την συζητήσει αλλά και δεν ήθελε…

Είχε φυσικά ο Μακάριος να αντιμετωπίσει και τις πιέσεις των "σούπερ πατριωτών", εκείνων που με τις πράξεις τους στα προηγούμενα χρόνια συνέβαλαν στο να δημιουργηθεί η έχθρα μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Οι ίδιο αυτοί τώρα τον ωθούσαν στο να μην συμβιβαστεί, αλλά να ξεκινήσει ένα μακροχρόνιο αγώνα με στόχο τη δικαίωση. Ο Μακάριος πείσθηκε. Ναι να αρχίσουμε να συνομιλούμε για ομοσπονδία στο φλου, αλλά να ρίξουμε και ένα μακροχρόνιο αγώνα να μας βρίσκεται σε ώρες ανάγκης!

Μ’ αυτά και μ’ αυτά ο Μακάριος έφυγε από τη ζωή λίγους μήνες αργότερα και ο Σπύρος Κυπριανού που τον διαδέχθηκε ακολούθησε μια ακόμη πιο αλλοπρόσαλλη και αναποφάσιστη τακτική, ένα απίστευτο αλαλούμ αντιφατικών δηλώσεων και θέσεων, με μόνιμο πάντως καταφύγιο τον … «μακροχρόνιο αγώνα»! 

Η ανάγκη για λύση ήταν πιο πιεστική τα πρώτα χρόνια, αλλά…

Τα πρώτα καθοριστικά χρόνια, εκείνα στα οποία υπήρχε ακόμα η δυνατότητα της μετακίνησης ξανά των πληθυσμών και της αναπροσαρμογής θέσεων και καταστάσεων, τα δύσκολα χρόνια, που οι πρόσφυγες ήταν ακόμα στα αντίσκηνα και στα κατεχόμενα οι Τουρκοκύπριοι, που μετακινήθηκαν εκεί βίαια, ένιωθαν ακόμα άβολα και δυστυχείς, τότε που δεν είχε πατήσει το πόδι του στην Κύπρο ούτε και ένας έποικος και που ο Ντενκτάς δεν είχε ακόμη ανακηρύξει «ανεξάρτητο κράτος», καμία αποφασιστική ενέργεια δεν έγινε από τη δική μας πλευρά για ανατροπή του επικίνδυνου στάτους κβο με την επίτευξη μιας δίκαιης λύσης.

Δεν θα επικαλεστώ συγκυρίες και ευκαιρίες που ενδεχομένως πήγαν χαμένες. Το αν υπήρξαν τέτοιες είναι θέμα εκτίμησης. Όμως έχω το δικαίωμα να διατυπώσω την καχυποψία μου για τις προθέσεις κάποιων στη δική μας πλευρά, που λειτούργησαν όλα αυτά τα χρόνια και εξακολουθούν να λειτουργούν λες και εξυπηρετούν τον ίδιο σκοπό με αυτόν που επιδιώκει η Τουρκία: δηλαδή την οριστική και μόνιμη διχοτόμηση της Κύπρου. 

Ενάντια σε κάθε διαφαινόμενη προσπάθεια για λύση.

Κάθε προσπάθεια για λύση του κυπριακού πολεμήθηκε εν τη γενέση της και πολλές φορές ακόμα και πριν ξεκινήσει, με αυστηρά αποθαρρυντικά μηνύματα που έστελνε η δική μας πλευρά προς τον ΟΗΕ. Δεν μου διαφεύγει το γεγονός ότι κάθε φορά που έτρεχε μια διαδικασία για λύση, οι ίδιοι άνθρωποι από τους ίδιους πολιτικούς χώρους, αντιδρούσαν μονίμως αρνητικά και όταν τα πράγματα έπαιρναν κάποια μορφή και διαφαινόταν το ενδεχόμενο συμφωνίας, έφταναν μέχρι του σημείου να αντιδρούν με πολύ έντονο τρόπο.

Εκείνο που μου έκανε εντύπωση ήταν το γεγονός ότι δεν περίμεναν καν να δουν τι προτάσεις θα έρχονταν μπροστά μας. Έκαναν σαν να μην ήθελαν ούτε να δουν ούτε να ακούσουν!

Οι ιδέες Βάλτχαιμ το 1981, οι Δείχτες Κουεγιάρ το 1983, οι Ιδέες Γκάλι το 1992 και το Σχέδιο Ανάν το 2004, ήταν όλες πρωτοβουλίες από την ίδια τη Γενική Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών. Τις απορρίψαμε όλες με προεξάρχοντες τους ίδιους εκείνους που τις απέρριπταν πάντα. 

Το Σχέδιο Ανάν – ο ίδιος ο Σατανάς υπό τη μορφή σχεδίου!

Ιδιαίτερα το τι συνέβη με το Σχέδιο Ανάν, είναι ενδεικτικό της νοοτροπίας μας: Το Σχέδιο πέρασε
από διάφορες φάσεις διαπραγμάτευσης. Στην τελική του φάση ο τότε πρόεδρος Παπαδόπουλος, δεν θέλησε να το διαπραγματευθεί, δεν πίστευε ότι θα μπορούσε να βελτιωθεί και αποφάσισε να το οδηγήσει μπροστά στο λαό για να απορρίψει. Είπε «όχι» κερδίζοντας την υποστήριξη των περισσοτέρων κομμάτων (πλην του ΔΗΣΥ και των ΕΔΗ) και φυσικά την τεράστια πλειοψηφία του 76% του λαού.

Το σχέδιο εκείνο ήταν, σε αντίθεση με όλες τις προηγούμενες πρωτοβουλίες, ένα λεπτομερές σχέδιο επίλυσης του κυπριακού. Είχε και για τις δύο πλευρές τα θετικά και τα αρνητικά του στοιχεία. Σίγουρα διατηρούσε αρκετές χωριστικές διατάξεις και οπωσδήποτε είχε αρκετά τρωτά σημεία αναφοράς.

Η αρχική αντίδραση όλων μετά την απόρριψη του σχεδίου ήταν ότι έπρεπε να επιδιώξουμε τη βελτίωσή του με σκοπό να φτάσουμε σε δίκαιη συμφωνία. Λίγα χρόνια μετά επήλθε η απόλυτη δαιμονοποίησή του. Το αναφέρουμε και βάζουμε το σταυρό μας λες και βλαστημήσαμε. Αυτή η δαιμονοποίηση υπήρξε για μια ακόμη φορά το κατόρθωμα εκείνων που δεν θέλουν λύση. Με το απόλυτο θάψιμο του Σχεδίου Ανάν, έχουν προετοιμάσει το έδαφος για την απόρριψη εν της γενέση της της οποιαδήποτε επόμενης πρωτοβουλίας.

Εξάλλου βάλαμε και ένα σωρό όρους όπως «όχι σε επιδιαιτησία» και «όχι σε ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα» κτλ, όρους που δεν ξέρω αν πείθουν εμάς τους ίδιους. Σίγουρα όμως πιστεύω πείθουν όλους τους ξένους ότι απλά τους περιπαίζουμε για να περνά ο καιρός, διότι δεν θέλουμε λύση.

Όταν λέμε "όχι σε επιδιαιτησία", αυτό ηχεί στα αυτιά των τρίτων που το ακούνε ότι μπορεί να θέλουμε να συζητάμε για άλλα 100 χρόνια χωρίς να συμφωνούμε, αλλά κανένας τρίτος να μην μπορεί να έρθει και να μας προτείνει μια δίκαιη συμβιβαστική λύση.

Όχι σε «ασφυκτικά» χρονοδιαγράμματα ακούγεται σαν να λέμε σε όλη την ανθρωπότητα πως 40 ολόκληρα χρόνια μετά την εισβολή και 50 ολόκληρα χρόνια μετά την διάσπαση του κράτους μας, τη διαίρεση και την κατοχή της πατρίδας μας, εμείς αισθανόμαστε … ασφυκτικά όταν μας λένε ότι πρέπει να βάλουμε ένα χρονοδιάγραμμα για λύση του κυπριακού!

Μήπως τελικά κάποιοι δικοί μας θέλουν όντως τη διχοτόμηση;

Το σίγουρο είναι ότι κανένας Ελληνοκύπριος δεν παραδέχεται (δημόσια τουλάχιστον) ότι είναι διατεθειμένος να δεχτεί τη διχοτόμηση της Κύπρου. Προφανώς όμως διότι κανένας δεν μπορεί να υποστηρίξει ξεκάθαρα τη διχοτόμηση, χωρίς να χαρακτηριστεί προδότης. Διότι αυτό συνεπάγεται:

• Να αποκοπούν μια για πάντα δικές μας (ελληνικές) πατρίδες, όπως η Κερύνεια, η Αμμόχωστος, η Μόρφου και η Καρπασία και να ανήκουν πλέον στην Τουρκία. 

• Να αλλάξει σταδιακά ο δημογραφικός χαρακτήρας της Κύπρου, με την κάθοδο εκατοντάδων χιλιάδων εποίκων με το ενδεχόμενο τα παιδιά μας να βρεθούν μπροστά στην αξίωση της Τουρκίας να κυβερνήσει το νησί η (τότε) πλειοψηφία, δηλαδή οι Τούρκοι! 

Παρόλα αυτά, δεν μπορώ να εξηγήσω γιατί τόσα χρόνια υπάρχει αυτή η αντίδραση, όχι απέναντι σε συγκεκριμένες προτεινόμενες λύσεις, αλλά ακόμη και απέναντι σε προσπάθειες που πάνε να ξεκινήσουν.

Το γεγονός ότι το πέρασμα του χρόνου και τα τετελεσμένα που συνεχώς δημιουργούνται και απομακρύνουν ολοένα και περισσότερο τη μια κοινότητα από την άλλη, δεν προβληματίζουν και δεν πείθουν εκείνους που παραμένουν μονίμως αρνητικοί απέναντι σε οποιαδήποτε πρωτοβουλία για λύση του Κυπριακού, εκείνους που τίποτα δεν κάνουν για να αποφύγουμε την επερχόμενη μονιμοποίηση της διχοτόμησης πέρα από το να διακηρύσσουν κούφια συνθήματα, με κάνει να πιστεύω ότι στην πραγματικότητα αυτοί ίσως τελικά να προτιμούν (είτε από τραγικά λανθασμένη πολιτική κρίση είτε για άλλους δικούς τους, εντελώς ιδιοτελείς λόγους) τη διχοτόμηση της Κύπρου.

Η πρόταση Λιλλήκα για επιστροφή των Τουρκοκυπρίων σε Λεμεσό, Λάρνακα και Πάφο και ο δρόμος προς τη διχοτόμηση, δηλαδή τον εκτουρκισμό ολόκληρης της Κύπρου.

Στην εκπομπή ΠΡΟΕΔΡΙΚΕΣ 2013, που μεταδόθηκε στις 24 Ιαν. 2013 από το portal του ΑΝΤ1, το ant1iwo, o κ. Λιλλήκας επανέλαβε την εκπληκτική του θέση για ομοσπονδία από 6 κρατίδια, που θα είναι όλα μεικτά. Δηλαδή να επιστρέψουν οι ΕΚ και οι ΤΚ στις περιοχές που ζούσαν παλιά και μαζί να κυβερνούμε όλες τις πολιτείες της νέας Κύπρου.

-Αν η Τουρκία απορρίψει αυτή τη θέση; Ρωτήθηκε ο κ. Λιλλήκας.

-Δεν μας ενδιαφέρει τι θα κάνει η Τουρκία, εμείς θα διεκδικήσουμε τα δικαιώματά μας, απάντησε ο κ. Λιλλήκας και συνέχισε λέγοντας ότι θα φτιάξουμε συμμαχίες τέτοιες που θα πιέσουν την Τουρκία να δεχτεί...

Όλα αυτά για συμμαχίες και αξιοποίηση των διαπλεκόμενων συμφερόντων τα ακούμε σχεδόν 40 χρόνια τώρα αλλά η Κύπρος εκτουρκίζεται μέρα με τη μέρα, καθώς πλησιάζουμε την οριστική διχοτόμηση.

Κάποτε η Τουρκία είχε πολύ μεγάλα προβλήματα. Σήμερα τα προβλήματά της είναι λίγα κι έχει καταστεί μια μεγάλη οικονομική και στρατιωτική δύναμη στην περιοχή. ΚΑΝΕΝΑΣ δεν θα μπορέσει να την υποχρεώσει ΠΟΤΕ να δεχτεί αυτή τη λύση που προτείνει ο κ. Λιλλήκας.

Αντίθετα η μόνη λύση που μπορεί πιεζόμενη η Τουρκία να δεχτεί είναι η Διζωνική Ομοσπονδία η οποία, έτσι όπως διαμορφώθηκαν (κι από δικά μας λάθη) τα πράγματα στην Κύπρο μετά από το 1974, είναι η μόνη εφικτή λύση, που επιτρέπει την επιστροφή όσων προσφύγων θέλουν να επιστρέψουν και τη διατήρηση του ενιαίου της Κύπρου, σαν μιας χώρας (όπως είναι όλες οι ομοσπονδίες στον κόσμο - και υπάρχουν πολλές ομοσπονδιακές χώρες).

Στο μανιφέστο του ο κ. Λιλλήκας λέει ότι με την Διζωνική Ομοσπονδία εκτουρκίζεται η Κύπρος διότι, λέει, θα διατηρηθεί η πλειοψηφία των ΤΚ στο βορρά και η Τουρκία θα συγκυβερνά στο νότο... Όμως αυτό το σύνθημα ότι η Τουρκία θα συγκυβερνά στο Νότο είναι στην πραγματικότητα ένα απατηλό επικοινωνιακό κόλπο. Διότι:

Αν η Τουρκία θα συγκυβερνά με την Διζωνική Ομοσπονδία, δεν θα συγκυβερνά και όταν οι Τουρκοκύπριοι επιστρέψουν σε όλες τις πόλεις και τα χωριά μας, όπως θέλει ο κ. Λιλλήκας;

Κάθε μέρα που περνά δημιουργεί πραγματικά και όχι θεωρητικά δεδομένα, που απομακρύνουν ολοένα και περισσότερο την δίκαιη διευθέτηση του κυπριακού και μας οδηγούν στη διχοτόμηση. Ένας που δεν κοιμάται όρθιος αλλά βλέπει πώς αναπτύσσονται τα κατεχόμενα, το συμμερίζεται αυτό που γράφω και δεν διατηρεί ψευδαισθήσεις.

Η πρόταση Λιλλήκα θα απορριφθεί αμέσως από την άλλη πλευρά ενώ η πλειοψηφία της διεθνούς κοινότητας θα πιστέψει πια ότι δεν θέλουμε λύση αλλά απλώς προσπαθούμε να περιπαίξουμε όλο τον κόσμο επινοώντας κάθε φορά καινούριες θέσεις και προφάσεις για να περνά ο καιρός. Στη συνέχεια και με καμία πλέον πιθανότητα να λυθεί το κυπριακό σε συνομιλίες, θα έρθει η διχοτόμηση, ως η μόνη εφικτή λύση.

Τα κατεχόμενα θα αποκοπούν μια για πάντα και θα γίνουν ουσιαστικά άλλη μια επαρχία της Τουρκίας, ενώ οι ΤΚ θα μετακινηθούν στο νότο (ήδη ζουν απ' εδώ 20 χιλιάδες) και θα κάνουμε κράτος στο νότο μαζί τους, έτσι όπως το θέλει ο κ. Λιλλήκας: δηλαδή μεικτό!

Όμως η Κερύνεια, η Αμμόχωστος, η Μόρφου, η Καρπασία και όλα τα κατεχόμενα χωριά μας, θα έχουν χαθεί για πάντα κι αυτό θα είναι η κορύφωση και το τέλος της μεγάλης προδοσίας, που άρχισε να συντελείται πολλά χρόνια πριν, με στόχο τη διχοτόμηση της Κύπρου.

Πάμε στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα...

Γράφει σήμερα ο Φιλελεύθερος ότι το παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου έχει ήδη αεροπορική κίνηση ίση με το 80% του αεροδρομίου Λάρνακας και υπερδιπλάσια του αεροδρομίου της Πάφου.

Να πάρουμε αμέσως μέτρα, λένε κάποιοι... Μα τι μέτρα ρε παιθκιά; Του νεκροθάφτη; Κάθε μέρα που περνά μας οδηγεί ολοένα και πιο κοντά στην οριστική και μόνιμη διχοτόμηση.

Ότι νέο συμβαίνει μας "ξαφνιάζει" τάχα μου, μας νευριάζει και λίγες μέρες μετά το ξεχνούμε και το αφήνουμε να συνεχίζεται, απλά διότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. 

Συνεχίζουμε να κάνουμε αμέριμνοι τα post μας στο Facebook και δεν μας πειράζει πια που κάτω γράφει "στην περιοχή Lefkosa" (όχι Lefkosia ούτε Nicosia αλλά LEFKOSA), δεν μας πειράζει που τα τουρκικά ονόματα στους διεθνείς χάρτες έχουν καθιερωθεί δίπλα από τα ελληνικά, δεν μας πειράζει που οι περιουσίες μας έγιναν τουριστικά καταλύματα, δεν μας πειράζει πια για τους έποικους, για το ότι οι Τουρκοκύπριοι απολαμβάνουν όλων τους των δικαιωμάτων στην Κυπριακή Δημοκρατία, πληρώνοντας τους φόρους τους στο ... ψευδοκράτος...

Δεν μας ενοχλεί που συνεχίζουν να μας σημαδεύουν 40 χιλιάδες κάννες των Τούρκων στρατιωτών που καταπατούν ακόμα την πατρίδα μας.

Τα συνηθίσαμε όλα και προχωρούμε αμέριμνοι, συνένοχοι στη μεγάλη ήττα του ελληνισμού στην Κύπρο, που αργά ή γρήγορα θα μονιμοποιηθεί.

Αυτά ήταν τα αποτελέσματα του περίφημου "μακροχρόνιου αγώνα": η πιο βολική, αδιαμαρτύρητη κι αναίμακτη πορεία προς τη διχοτόμηση, που ήταν στόχος της Τουρκίας από τη δεκαετία το 50. Σοφοί οι Τούρκοι και οι ξένοι που σκέφτηκαν ότι ο χρόνος θα έφερνε αργά μεν αλλά αδιαμαρτύρητα στο τέλος τη διχοτόμηση. Οι δικοί μας όμως που έκαναν παντιέρα τους την στρατηγική της λύσης σε βάθος χρόνου τι ήταν;

Αν συνεχίσουμε έτσι κι αν δεν βρούμε τον τρόπο να λύσουμε δίκαια και λειτουργικά το κυπριακό στα επόμενα λίγα χρόνια, θα πληρώσουν τη νύφη τα παιδιά μας, που θα μας καταριούνται στον αιώνα τον άπαντα.

O ρόλος του ΑΚΕΛ στη νέα εποχή της Κύπρου.

Είμαι βέβαιος ότι η ηγεσία του ΑΚΕΛ έχει πλήρη συναίσθηση όχι μόνο της κρισιμότητας των στιγμών που διέρχεται ο τόπος αλλά και της δυσχερούς θέσης στην οποία περιήλθε το κόμμα, συνεπεία της οικονομικής κρίσης και των ευθυνών που καταλογίζονται πανταχόθεν στην (δική του) κυβέρνηση.

Το ζητούμενο για όλους στο ΑΚΕΛ αυτή τη στιγμή είναι το κόμμα να τα καταφέρει να σταθεί όρθιο σ’ αυτές τις εκλογές, είτε αυτό σημαίνει ελάχιστη δυνατή απώλεια δυνάμεων, είτε ακόμα και (ανέλπιστα) νίκη στις προσεχείς προεδρικές εκλογές.

Είναι αλήθεια ότι κορυφαία στελέχη του κόμματος ένιωσαν απογοήτευση, είτε γιατί μπορούσαν να προσφέρουν περισσότερα αλλά παραγκωνίστηκαν, είτε διότι θα μπορούσε το κόμμα να είχε μια πιο εποικοδομητική παρέμβαση προς και από την εξουσία, αν δεν είχε δειλιάσει απέναντι στην απόλυτη εξουσία που ο πρόεδρος Χριστόφιας θέλησε να αντλεί, μέσα από τις πρόνοιες του Συντάγματος.

Η απογοήτευση θα μπορούσε να είχε προκαλέσει τάσεις απόσχισης, αλλά η έξοδος και η δημιουργία άλλου αριστερού σχήματος δεν αποτελεί, ούτε κατά διάνοια, εναλλακτική επιλογή για τα σοβαρά στελέχη του ΑΚΕΛ. Γνωρίζουν πως κάτι τέτοιο αποκλίνει σε βαθμό … κακουργήματος από την κουλτούρα του κόμματος, όχι μόνο στο επίπεδο της κομματικής ιεραρχίας αλλά και στο επίπεδο της βάσης. Μπορεί να πέρασαν 23 ολόκληρα χρόνια από την αποχώρηση μιας ομάδας από επίλεκτα κορυφαία στελέχη (σε μια εποχή μάλιστα που ο λεγόμενος «υπαρκτός σοσιαλισμός» στην Ευρώπη και την ίδια τη Σοβιετική Ένωση διαλυόταν εις τα εξ ων συνετέθη) αλλά κανείς δεν ξεχνά ότι οι πολύ αξιόλογοι εκείνοι πολιτικοί, με ελάχιστες εξαιρέσεις, ουσιαστικά χάθηκαν από τα κοινά του τόπου.

Από την άλλη αιωρείται στην ατμόσφαιρα η υποψία ότι επωάζεται μια προσπάθεια δημιουργίας, μετά τις εκλογές, ενός νέου κόμματος με ηγέτη τον Γιώργο Λιλλήκα και ότι οι ψηφοφόροι που θα υπερψηφίσουν τον πρώην υπουργό, θα έχουν ήδη διαμορφώσει στη συνείδησή τους πρόσφορο έδαφος, ώστε να μην αποκλείουν την πιθανότητα να στηρίξουν στη συνέχεια και ένα πιο νέο, σύγχρονο πολιτικό σχηματισμό στο χώρο της κεντροαριστεράς.

Η ηγεσία του ΑΚΕΛ έχει επίγνωση του κινδύνου ένα νέο σχήμα να έχει περισσότερες πιθανότητες διείσδυσης στις αριστερές μάζες από ότι η ΕΔΕΚ, της οποίας τα ποσοστά παρέμειναν επί 43 ολόκληρα χρόνια καθηλωμένα. Επομένως έχουν όλα τα στελέχη κάθε λόγο (όχι μόνο κομματικό αλλά και προσωπικό) να δώσουν την μάχη των εκλογών με όλες τους τις δυνάμεις, για να επιτύχουν τη μέγιστη δυνατή συσπείρωση, ελπίζοντας ότι η μετά Χριστόφια εποχή θα διαμορφώσει νέες ανανεωμένες προοπτικές όχι μόνο για το κόμμα αλλά και για τους ίδιους σε προσωπικό επίπεδο.

Ο …εξωραϊσμός της προεδρίας Χριστόφια και η αντεπίθεση προς πάσαν κατεύθυνση φαίνεται να είναι αυτή τη στιγμή η μοναδική επιλογή της επικοινωνιακής πολιτικής του ΑΚΕΛ ενόψει εκλογών. Θα μπορούσε βεβαίως να είχε καταλογίσει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας λανθασμένες προσωπικές του προσεγγίσεις, επιλογές και αποφάσεις κατά την άσκηση της εξουσίας και να προβάλει τον Σταύρο Μαλά ως τον άνθρωπο που θα ασκήσει διαφορετική, πιο ορθολογική  και οπωσδήποτε πιο σύγχρονη εσωτερική και εξωτερική πολιτική. Όμως αυτό θα έμοιαζε με προδοσία απέναντι στον επί 20 χρόνια Γ.Γ. και θα είχε εξοργίσει σε … καταστροφικό (για το κόμμα) βαθμό τον απερχόμενο πρόεδρο, ο οποίος έτσι κι αλλιώς και σχεδόν επί καθημερινής βάσεως κατακεραυνώνει τους πάντες, στην προσπάθειά του να αποδείξει στον κόσμο ότι η προεδρία του ίσως να είναι και η καλύτερη που είχε η Κύπρος μέχρι σήμερα.

Είτε αισιοδοξούν είτε όχι ως προς τη θετική για τον Σταύρο Μαλά έκβαση των εκλογών, τα κορυφαία στελέχη του ΑΚΕΛ γνωρίζουν ότι εν πάση περιπτώσει την αμέσως επόμενη ημέρα, στο κόμμα, θα πρέπει να γίνει ανασύνταξη δυνάμεων, αυτοκριτική και αναδίπλωση.

Η Κύπρος έχει πιάσει πάτο από ηθικής απόψεως, βυθιζόμενη διαρκώς, κουβαλώντας μέσα στο σώμα της τα ολοένα διογκούμενα καρκινώματα της αναξιοκρατίας και της διαφθοράς. Οι ειλικρινείς στο ΑΚΕΛ οφείλουν να παραδεχτούν πως η κυβέρνηση Χριστόφια όχι μόνο δεν πάταξε την αρρωστημένη κατάσταση, που εδώ και δεκαετίες μολύνει το σώμα της κυπριακής κοινωνίας, αλλά αντίθετα τη συντήρησε με ηθικό (αν μπορεί να λεχθεί έτσι) έρεισμα την επί μακρόν αδικία εις βάρος των μαζών της αριστεράς.

Η Κύπρος δεν αντέχει να συνεχίσει να βυθίζεται προς τον πάτο. Θα πάθει ασφυξία και θα πεθάνει. Το ΑΚΕΛ πρέπει να παίξει το ρόλο μιας σύγχρονης αριστερής πολιτικής δύναμης, που θα υποστηρίξει με ορθολογικά κριτήρια και μακριά από δογματικές αγκυλώσεις μια καλύτερη, πιο δίκαιη και οπωσδήποτε απόλυτα αξιοκρατική κοινωνία. Η ταμπέλα του «κομμουνιστικού κόμματος» αντικατοπτρίζει όχι μόνο ένα πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό αναχρονισμό αλλά και ένα μέγα ιστορικό σφάλμα που αγγίζει τα όρια της φάρσας. Το μεγάλο κόμμα της αριστεράς οφείλει να εκσυγχρονιστεί, να υιοθετήσει την πολιτική ταυτότητα της ευρωπαϊκής σοσιαλιστικής αριστεράς και να διεκδικήσει ένα πολύ πιο αναβαθμισμένο ρόλο, ακόμη και στο επίπεδο της διαμόρφωσης μιας κοινωνικά δικαιότερης πανευρωπαϊκής πολιτικής.

Η πρόταση Λιλλήκα για επιστροφή των Τουρκοκυπρίων στο νότο και των Ελληνοκυπρίων στο βορρά και οι πρωτοβουλία που θα πρέπει άμεσα ο υποψήφιος να αναλάβει.

Το Μακένζι στη Λάρνακα, ο Χαρουπόμυλος στη Λεμεσό, είναι περιοχές που θα μπορούσαν να ελκύσουν το επιχειρηματικό ενδιαφέρον αλλά την διάθεση για ψυχαγωγία, των Τουρκοκυπρίων συμπατριωτών μας.

Η θέση του υποψήφιου Γιώργου Λιλλήκα για λύση του κυπριακού είναι η επιστροφή όλων των προσφύγων στα σπίτια και στις περιουσίες που κατείχαν πριν από το 1974 και 1963 και η δημιουργία ενός ομοσπονδιακού κράτους, που θα αποτελείται από 6 ομόσπονδα κράτη (Ηνωμένες Πολιτείες της Κύπρου) στα οποία θα κατοικούν και θα ζουν μαζί οι Ελληνοκύπριοι, οι Τουρκοκύπριοι, οι Μαρωνίτες κλπ. Να έχουμε δηλαδή ξανά ΜΕΙΚΤΕΣ πόλεις και χωριά, όπως ήταν στα παλιά χρόνια.

Παρόλο που προσωπικά πιστεύω ότι αυτή η πρόταση δεν θα γίνει αποδεκτή από την τουρκική πλευρά, οπότε δεν θα μπορέσουμε να τη συζητήσουμε και δεν θα μπορέσουμε να καταλήξουμε σε συμφωνία, δεν μπορώ να πω ότι διαφωνώ με την ιδέα της επιστροφής των ανθρώπων στις περιουσίες τους. Διαφωνώ μόνο με την σκοπιμότητα του να έχουμε ομοσπονδία από 6 πολιτείες. Για ποιο λόγο ένα μικρό νησί των 700 χιλιάδων κατοίκων να έχει 6 κράτη; Αφού θα επιστέψουν όλοι στις περιοχές τους, για ποιο λόγο να δημιουργήσουμε ένα τόσο πολύπλοκο και πολυέξοδο πολιτειακό συστημα; Το ενιαίο κράτος (όπως είναι η Κυπριακή Δημοκρατία σήμερα) θα ήταν σίγουρα μια πολύ καλύτερη ιδέα.

Με τρομάζει όμως από την άλλη ο κίνδυνος της οριστικής διχοτόμησης, που θα έχει καταστροφικές συνέπειες πάνω στον κυπριακό ελληνισμό. Με τη διχοτόμηση χάνουμε για πάντα τη μισή μας πατρίδα. Γίνεται τούρκικη. Αλλά το χειρότερο είναι ότι θα κινδυνεύουμε να χάσουμε και την άλλη μισή, από τη στιγμή που θα αρχίσει πια ένας ανεξέλεγκτος εποικισμός, με ασταμάτητη αύξηση των Τούρκων στο βόρειο (οριστικά τουρκικό πια με τη διχοτόμηση) τμήμα, που θα αλλάξει τη δημογραφική σύνθεση του τόπου.

Μάλιστα μόλις χθες ο Τούρκος ΥΠΕΞ. Αχμέτ Ναβούτογλου, ενημέρωσε την τουρκική Εθνοσυνέλευση ότι δεν αποκλείει τη διχοτόμηση της Κύπρου, σε περίπτωση που θα επιχειρήσουμε να αλλάξουμε τη βάση των συνομιλιών και επειδή ο μόνος από τους τρεις επικρατέστερους υποψήφιους που δηλώνει ότι θα αλλάξει τη βάση των συνομιλιών (και να αρχίσουμε ξανά από το μηδέν) είναι ο κ. Λιλλήκας, θα ήθελα να κάνω μια πολύ σοβαρή εισήγηση στον υποψήφιο πρόεδρο:

Να ζητήσει συνάντηση με τον πρωθυπουργό της Τουρκίας ΤΩΡΑ, που δεν είναι ακόμη πρόεδρος διότι εάν εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Ερτογάν θα αρνηθεί να συναντηθεί μαζί του. Στη συνάντηση να εξηγήσει στον Τούρκο πρωθυπουργό ΤΑ πλεονεκτήματα της λύσης που εισηγείται ο κ. Λιλλήκας:

Να του εξηγήσει ότι οι τουρκοκυπριακές συνοικίες της Λεμεσού και της Λάρνακας βρίσκονται σε πολύ καλά σημεία. Π.χ. στη Λάρνακα εκτείνεται μέχρι και την κοσμοπολίτικη παραλία Μακένζι, με τα γνωστά μπαράκια και club, που έχουν γίνει το κέντρο της νυχτερινής ζωής της πόλης. Στη Λεμεσό ότι βρίσκεται επίσης σε μια πολύ γραφική περιοχή της παλιάς, δίπλα από το Χαρουπόμυλο, που επίσης βρίσκεται στο επίκεντρο της χαλαρής νυχτερινής εξόδου των Λεμεσιανών. Για τον Μούτταλο της Πάφου, ίσως δυσκολευτεί λίγο, όμως γιατί να μην αναπτυχθεί κι ο Μαχαλλάς αυτός εξίσου, όπως και η υπόλοιπη πόλη;

Θα εξηγήσει στον πρωθυπουργό ότι οι Ελληνοκύπριοι Λεμεσιανοί, Σκαλιώτες και Παφίτες είναι έτοιμοι να ξαναζήσουν ειρηνικά (όπως ζούσαν και στα παλιά χρόνια) με τους Τουρκοκύπριους συντοπίτες τους και να προχωρήσουν σε μια πλέον συνεταιρική και από κοινού περαιτέρω ανάπτυξη των πόλεών τους.

Την ίδια στιγμή, όλοι οι Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες μαζί με τα παιδιά και τα εγγόνια τους, που γεννήθηκαν και ζουν εδώ και σχεδόν 40 χρόνια σε ξένα γι’ αυτούς μέρη, θα επιστρέψουν πλέον στα χωριά και τις πόλεις τους, για να συνεχίσουν εκεί τη ζωή τους κανονικά, όπως παλιά κι έτσι το κράτος θα απαλλαγεί από το οικομομικό βάρος που συνεπάγονται τα προσφυγικά επιδόματα.

Ίσως να μην είναι και τόσο δύσκολο τελικά να πεισθεί ένας έξυπνος πολιτικός, όπως ο Ερτογάν, ότι είναι προς το συμφέρον των Τουρκοκυπρίων να αξιοποιήσουν τις περιουσίες τους και στις τουριστικές περιοχές των πόλεων στη νότια ακτή της Κύπρου.

Ο κ. Λιλλήκας είμαι βέβαιος ότι θα προσπαθήσει να πετύχει αυτή τη λύση και όχι την καταστροφική για τον κυπριακό ελληνισμό διχοτόμηση, προσπαθώντας να πιέσει την Τουρκία μέσω διεθνών συμμαχιών που θα αναπτύξει η Κύπρος με τις τις μεγάλες δυνάμεις, με όπλο το φυσικό αέριο. Όμως είναι καλά όχι μόνο να πιέσει την Τουρκία αλλά και να την πείσει.

Πριν μας πνίξουν τα τοξικά συστατικά της διαφθοράς...

Η ευθύνη μας μπροστά στις κάλπες για τη διακυβέρνηση της επόμενης πενταετίας, δεν είναι τίποτα μπροστά στις ευθύνες που έχουμε απέναντι στις επόμενες γενιές.

Είναι αβάσταχτο το κατάντημα της Κύπρου, σε όλους τους τομείς. Ανησυχούμε διότι φαλιρίσαμε οικονομικά. Μα αυτό δεν ήταν τίποτε άλλο παρά το αποτέλεσμα της ηθικής μας χρεωκοπίας. Η αναξιοκρατία που βασιλεύει στην Κύπρο από την εγκαθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας μέχρι σήμερα, είχε δυστυχώς (και ήταν επόμενο ότι θα είχε) τις συνέπειές της.

Σ' αυτή τη χώρα όπου οι μέτριοι και οι ανεπαρκείς έτυχαν εξ υπαρχής και συνεχίζουν να τυγχάνουν ευνοιοκρατικής προώθησης ώστε να φτάνουν ακόμη και στην καταξίωση να διοικούν τη δημόσια υπηρεσία, θεσμούς κλειδιά, ή ακόμη και να κυβερνούν το κράτος, δεν χρειάζεται εξειδικευμένη μελέτη και ανάλυση για να αντιληφθεί κανείς τους λόγους που έχουμε μια πατρίδα μοιρασμένη, όπως εξάλλου δεν ήταν δύσκολο να προβλέψει κανείς και τον οικονομικό καταποντισμό στον οποίο καταλήξαμε.

Η αναξιοκρατία ήταν ο κακοήθης όγκος που ανέπτυξε στο σώμα αυτής της κοινωνίας όλα τα συναφή καρκινώματα: το ρουσφέτι, την απαξίωση των αρίστων και την καταξίωση των αναξίων, την υστεροβουλία, την αρπαχτή, την μπαμπεσιά και την συγκεκαλυμμένη κλοπή.

Η αναξιοκρατία έχει διαβρώσει την εύρυθμη λειτουργία του κράτους και των θεσμών, έχει καταρρακώσει την αξιοπρέπειά μας και κατ' επέκταση έχει αμβλύνει τις αντιστάσεις μας. Έχουμε σαν κοινωνικό σύνολο και σαν πολίτες ο καθένας μας ξεχωριστά, αποδεχθεί και ανεχθεί το αρρωστημένο αυτό σύστημα, το έχουμε εμπεδώσει σαν πολιτική και κοινωνική μας κουλτούρα.

Τη διαφθορά την συντήρησαν όλες οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις, γιατί ευλόγως ευνοεί τα ιδιοτελή συμφέροντα εκείνων που ευρίσκονται στην εξουσία και των "παρακοιμωμένων" τους. Μπορεί σε κάποιο βαθμό να ευνοεί και απλούς πολίτες, οι οποίοι αξιοποιούν το "μέσον" τους για να εξασφαλίσουν θέσεις εργασίας, άδειες, χαλαρώσεις κτλ κτλ.

Φτάνει όμως! Δεν μας παίρνει άλλο. Εδώ που φτάσαμε, ή που θα καθαρίσουμε την κατάσταση ή που θα καταστραφούμε ολοκληρωτικά. Αν ο επόμενος κυβερνήτης του τόπου, δεν αρπάξει τον Μινώταυρο από τα κέρατα και δεν βάλει τέλος στα "μέσα", στις μίζες, στη διασπάθιση του δημοσίου χρήματος, στα λαδώματα, στην κουμπαροκρατία, σε όλα τα τοξικά συστατικά της διαφθοράς, αυτός ο τόπος θα χαθεί και δεν θα μας σώσουν ούτε τα φυσικά αέρια αλλά ούτε και ο ίδιος ο Θεός, διότι δεν θα έχει κανένα λόγο να το πράξει...